KURBAN İBADETİ VE TEŞRİK TEKBİRLERİ

Kurban yine kapımızı tıklatıyor; Elhamdülillah!..

Allah yoluna her şeyimizi hiç göz kırpmadan verebileceğimizi temsil eden bir ibadet, kurban. Peki; kimin verdiğini kime feda ediyoruz?

Evet Sevgili Dostlar! Kimin verdiğini kime feda ediyoruz yahut veriyoruz?

Bütün ibadetler insanın bir basamak daha olgunlaşması ve insanlığını, kulluğunu hissetmesi ve bu anlamda bilinç düzeyinin yükselmesine zemin hazırlar bu sebepten bizden ibadet istenir. Kurban ibadeti için de bu geçerlidir. Kurban ‘Teşrik Tekbirleri’ ile süslenmiştir. Arefe  günü sabah namazının farzından sonra tekbir getirmeye başlarız, bayramın dördüncü günü ikindi namazının farzından sonra son tekbirimizi getiririz. Yirmi üç farz namazın ardından bir defa söyleriz.

Teşrik  Tekbiri:

‘ Allahuekber Allahuekber, La ilahe illallahu vallahu ekber, Allahuekber velillahil hamd.’

Anlamı: Allah her şeyden yücedir. Allah her şeyden yücedir. Allah’tan başka ilah yoktur. O Allah her şeyden yücedir, Allah her şeyden yücedir.Hamd ona mahsustur.’

Tekbirlerin bu şekli Hz. Ali ve Abdullah b. Mesud (r.anhümaya) dayanır.

Bu tekbirler İbrahim (as)’ın oğlu İsmail’i kurban etmek için hazırlık yaptığı ana kadar uzanır. İbrahim (as) rüyası üzerine vermiş olduğu sözün gereği olarak oğlunu kurban edecektir. Cenab-ı Hak bedel olarak Cebrail (as) la bir koç gönderir. Cebrail gecikme endişesiyle tekbir getirir. Bu sesi işiten İbrahim (as)  başını gökyüzüne çevirir ve Cebrail (as)’ı bu halde gördüğü için:’ La ilahe illallahu vallahu ekber’ diyerek o tekbire karşılık verir. Bu tekbir ve tevhide şahit olan ismail (as) kurban edilmeyi beklerken ‘Allahuekber Velillahil hamd ‘ diyerek bu güzelliği tamamlar. O günden bugüne ve dünya var olduğu sürece bu sünnetin devamının öncüleri olurlar. (Saffat:102,107 de bkz. İsmail(as) hkn.)

Sevgili Dostlar ! Dilimizi ve kalbimizi de tekbir ve tevhitle süsülüyoruz bu sayede. Teşrik tekbirleri kurban kesemeyenlerin de getireceği bir tekbirdir.  Namazla sorumlu bütün Müslümanlar bu günlerde tekbir getirirler. Teşrik tekbirleri unutulursa yine teşrik günlerinde kaza edilir.

(daha ayrıntı için ilmihal kitaplarına bakınız. Diyanet İslam ansiklopedisi ve ilmihali)

KURBAN: Allah’a yakınlaşmak anlamında ve gerektiği zaman hiçbir fedakarlıktan kaçınmayacağımızı ifade eden bir ibadet mali bir ibadet.( Hac ; 28, 34,37. Ayetler)

‘…kendilerine rızık olarak verdiği kurbanlık hayvanlar üzerine Allah’ın adını ansınlar. İşte bunlardan yiyin ve sıkıntı içindeki fakiri de doyurun.’ (Hac/28)

‘ Her ümmet için Allah’ın kendilerine rızık olarak verdiği kurbanlık hayvanların üzerine O’nun adını anarak kurban kesmeyi meşru kıldık.’ (Hac/34)

‘  Bu hayvanların ne etleri ne de kanları Allah’a ulaşacaktır. Allah’a ulaşacak olan ancak; sizin O’nun için yaptığınız, gösterişten uzak amel ve ibadetinizdir.’ (Hac/37)

Hicretin ikinci yılından itibaren Kurban ibadeti yerine getirilmeye başlanmış ve Peygamber Efendimiz yaklaşık on yıl ibadet amacıyla kurban bayramında kurban kesmiştir. Müslüman, akıllı, ergenlik çağına ulaşmış, dinen zengin olan ve misafir olmayana kurban kesmek vaciptir.

Adem (as) ‘dan beri kurban ibadeti vardır. Ondan kurban istenmesinin amacı da Allah’a yakınlıktır.

(Maide/ 27 bknz.)

Kurban sadece bireysel kazanımı olan bir ibadet değildir. Ramazan ayından sonra yine toplumsal yardımlaşma, dayanışma ve paylaşmanın devam etmesi gerektiğini gösterir ve bizden bunu ister.

NE ZAMAN KURBAN KESİLİR?

‘Eyyamı Nahr’ denilen kurban kesme günleri olan zilhicce’nin  on, on birin, on ikinci günlerinde yerine getirilir. Kurban bayramı namazından sonra kesilmesi sünnete uygundur. Kişinin kurbanı kendi kesmesi güzeldir fakat vekalet yoluyla da kestirebilir. Mal ile yapılan ibadetler de vekalet verilebilir. Vekalet sözlü, yazılı olabileceği gibi internet, fax aracılığıyla da sağlanabilir. Kurban etinden özellikle ihtiyaç sahiplerinin faydalandırılması günümüzde daha da önem arz etmektedir. Derisinin de hayır kurumlarına bağışlanması uygundur. Çünkü derisi satılamaz. Peygamber Efendimiz Veda Haccında Hz. Ali’nin kurban edilen develerin başında durmasını ve bunların derileri ile sırtlarındaki çullarını sadaka olarak vermesini, kasap ücreti olarak bunlardan bir şey vermemesini emretmiştir. (Derilerden ve sırtlarındaki çullardan)

Kıymetli okurlar! Kurban Bayramınızı tebrik ediyoruz. Bütün insanlığa hayırlar getirmesini diliyoruz.

Gülay SORMAGEÇ